Treinreizigers kennen het vervelende gevoel bij treinvertragingen. Te laat op het werk, een treinaansluiting missen, een afspraak die niet kan doorgaan. Treinvertragingen zorgen voor wrevel, vooral omdat het argument van de overheid om het openbaar vervoer te promoten er steeds in bestaat om te wijzen op de veiligheid en de stiptheid van het vervoer. Geen filezorgen dus. Geen verloren uren op de weg. ‘Met de trein was u er al geweest’. U kent de slogans. De realiteit oogt echter minder fraai.
Treinbestuurders hebben de afgelopen 6 maanden vastgesteld dat het met de stiptheid van de Belgische treinen heel erg verkeerd loopt en dat vertragingen oplopen tot 25 à 30% van de treinen.
De ombudsman van de NMBS stelde gisteren zijn jaarverslag over 2005 voor, en het staat bol van nieuwe records. Vooreerst het aantal klachten. De ombudsdienst behandelde vorig jaar 2.961 klachten. Dat zijn er bijna een kwart meer dan in 2004 (2.378 klachten). De verhoging moet vooral gezocht worden in de verdubbeling van het aantal klachten betreffende vertragingen. In totaal 332 klachten over vertragingen: het hoogste cijfer sinds 2001. “Volgens de ombudsdienst is er een opvallende groei van het aantal klachten sinds september 2005. Sindsdien wordt de dienst, naar eigen zeggen, overstelpt met misnoegde klantenreacties”. De ombudsman zelf noemt de evolutie ‘onrustwekkend’.
Samenhangend hiermee kwamen nogal wat klachten binnen over aansluitingen die door vertragingen worden gemist. Ook de capaciteitsproblematiek ligt veel klanten zwaar op de maag. Het is ook onbegrijpelijk, want sommige treinen op bepaalde lijnen zijn al jaren overbevolkt, zodat de beloofde veiligheid eigenlijk niet gegarandeerd kan worden.
Een laatste wrevel heeft zeker ook te maken met de aanduiding van de vertraging. Steevast wordt er op het paneel een vertraging van ‘5 minuten’ gemeld, ook als de vertraging eerder 15 of 20 minuten bedraagt. Worden op die manier de statistieken ‘bijgewerkt’ of opgesmukt?
De woordvoerders van de NMBS en infrastructuurbeheerder Infrabel zijn blijkbaar in de leer bij Verhofstadt gegaan. ‘Er zijn geen vertragingen, en als er vertragingen zijn, ligt de schuld niet bij ons”. Wat zeggen beide heren? “De Belgische treinen zijn de meest stipte in Europa”. “Enkel in de maanden juni en november reden ze minder stipt dan in 2004. Tijdens 7 van de 10 maanden reden ze zelfs stipter”. De reden van de vertragingen in die maanden: “een hevig winteroffensief in november”. Enkele graden onder nul zijn blijkbaar voldoende om het openbaar vervoer in België te doen “ontsporen”?
De NMBS-woordvoerder (ook in De Tijd, 08.03.2006) heeft nog informatie voor de misnoegde treinreizigers: “Hij ontkent niet dat er op piekmomenten op bepaalde lijnen capaciteitsproblemen zijn, maar zegt dat het aanbod al minstens 5 jaar hoger ligt dan gepland in het beheerscontract”. Met andere woorden: Er is niets aan de hand. Alles gaat onvoorstelbaar goed in de beste aller maatschappijen.
Afdrukken