“De toestand kan elk moment ontploffen.” Dat zegt Harry Litzroth, gewezen directeur van de jeugdinstelling in Mol, in een interview met De Standaard. “Drie à vier jaar geleden liep het echt uit de hand. Op een bepaald moment zat een vierde van de personeelsleden van de open afdeling thuis omdat ze de toestand niet meer aankonden. (…) De opvoeders moeten nu op alles voorbereid zijn.”

De toestand in de jeugdinstellingen is explosief. Dat komt omdat sommige jongeren in hun jeugd of thuisland zware trauma’s – soms oorlogstrauma’s – hebben opgelopen en een mensenleven er niet zoveel voorstelt. “Die jongens doen geen moeite om zich aan te passen”, zegt Harry Litzroth. “Ze tellen af en ze spelen hoogstens wat komedie om geen straf te krijgen. Maar respect hebben ze niet meer.”

“Er komt in elk geval een steeds grotere concentratie echt crapuul binnen…”, laat de oud-directeur zich ontvallen. Waarop hij zich meteen verontschuldigd voor zijn woordkeuze. “Ik bedoel jongens die hun voeten vegen aan elke morele norm en elke fatsoensregel. Jongens die geen enkel besef hebben voor het leed dat ze hun slachtoffers aandoen.”
Het interview biedt wel meer verrassingen. Zo merkt journalist Steven De Bock op dat het “een publiek geheim” is dat Borgerhout “één van de hofleveranciers is van de instelling in Mol”… Voor dat soort nuchtere vaststellingen word je in dit land en in mediakringen doorgaans aan de schandpaal gespijkerd wegens ‘onverdraagzaamheid’ en ‘racisme’…

Harry Litzroth heeft duizenden jongens zien komen en gaan, en terugkomen… En toch blijft hij overtuigd van de opvoedende rol van de instellingen en blijft hij geloven dat criminele jongeren met wat aandacht en vertrouwen weer op het rechte pad te krijgen zijn. Maar daar is tijd voor nodig. Litzroth hekelt het feit dat jongeren nu veel te snel de instelling weer verlaten en haalt zwaar uit naar de politiek. “Eigenlijk weet ook de politiek dat vaak een langere plaatsing nodig is om effect te hebben. Maar daar hebben ze nu net enorm veel schrik van. Beeldt u zich eens in dat alle gauwdieven consequent zouden geplaatst worden en dat die plaatsingen dan langer zouden duren. Het aantal plaatsen zou dan drastisch de hoogte in moeten.” En tja, dat willen Laurette Onkelinx en de Parti Socialiste nu eenmaal niet. Bovendien kost zo’n geplaatste jongen de overheid wel 250 tot 300 euro per dag, vertelt de oud-directeur van Mol. De man ergert zich ook aan de heibel over de voetbaluitstap van Mariusz O., de moordenaar van Joe Van Holsbeeck. “Politici schreeuwden moord en brand. Maar ze weten beter dan wie ook dat veel andere jongeren, die ook zware feiten hebben geplaagd, na drie maanden al lang weer vrij rondlopen. Zonder opvoeders in de buurt.” En dan maar klagen over het klimaat van straffeloosheid…

Als Harry Litzroth over straat loopt, is hij naar eigen zeggen, niet bang maar ook niet naïef. “Ik weet dat ik overvallen kan worden of slaag kan krijgen. En ik zal zeker geen conflicten opzoeken. Ik ben daar eerlijk in. Als er op de tram twee jongens kabaal maken of met hun voeten op de bank zitten, zal ik daar zeker niets van zeggen. Dan denk ik aan die arme machinist Guido Demoor, die in Antwerpen in elkaar werd geslagen toen hij wél tussenbeide kwam en jongeren op de bus tot kalmte maande. Hij heeft het niet overleefd. En op de koop toe is hij achteraf nog als een onverdraagzame racist afgeschilderd ook… Nee, daar pas ik voor.” Litzroth is hier en daar misschien wel een beetje naïef, maar gek is hij niet.

Afdrukken