Op 2 november 2004 werd Theo van Gogh door een moslimextremist vermoord in Amsterdam. De schrijver en cineast spotte voortdurend met de islam en dat kostte hem het leven. Zeven jaar en wat Deense cartoons later hebben sommigen de boodschap nog altijd niet begrepen: met Mohammed wordt niet gelachen! De redactie van het Franse blad ‘Charlie Hebdo’ werd met brandbommen in vuur en vlam gezet en in de as gelegd. Aanleiding is een speciale editie waarin de draak wordt gestoken met de islam en de sharia.
Charia Hebdo
Het satirische weekblad – met een oplage van zowat 50.000 exemplaren – heeft een stevige reputatie als het gaat over religiekritiek. Het blad publiceerde in het verleden duizenden stukjes, spotprenten en columns waarin de katholieke kerk, Jezus en de paus, genadeloos door de mangel worden gehaald. Dat bracht overigens geen enkele christelijke fundamentalist op het idee om met brandbommen te gaan gooien. De volgelingen van Mohammed – zoals bekend – hebben een korter lontje…
Zweepslagen
Naar aanleiding van de verkiezingsoverwinning van de Ennahda-islamisten in Tunesië, pakte Charlie Hebdo uit met een satirisch nummer over de ‘Arabische Lente’. Voor de gelegenheid werd het blad omgedoopt in ‘Charia Hebdo’ en de islamitische profeet Mohammed werd aangesteld als ‘tijdelijk hoofdredacteur’. Zoveel spot, dat is natuurlijk om moeilijkheden vragen. En de briljante cartoon op de voorpagina was ook al niet van aard om moslimfanaten te plezieren: een baardige imam (of is het Mohammed zelf?) dreigt met “100 zweepslagen als u zich niet heeft doodgelachen.” De molotovcocktails vlogen binnen en de website van het blad werd lamgelegd.
Fundamentalisten?
Franse politici en prominenten spraken intussen hun steun uit aan het blad, maar lieten niet na te beklemtonen dat de aanslag het werk zou zijn van ‘enkele geïsoleerde gekken’. Dat klinkt mooi en alleszins politiekcorrect, maar of het ook waar is, is een andere vraag. Zo verklaarde Hassan Moussaoui (voorzitter van ‘Culte Musulman’, de Parijse raad van moslims): “Wij veroordelen deze daad, maar we veroordelen ook de daad van Charlie Hebdo. We veroordelen de publicatie van deze karikaturen. Humor heeft grenzen. De vrijheid van meningsuiting heeft grenzen.” Het klinkt als een alibi. In Frankrijk wonen zo’n 600.000 Tunesiërs. “En hoewel men in dat land de mond vol heeft van een ‘Europese islam’ – lees: verfranst en modern – stemden bijna de helft van de Tunesiërs uit Frankrijk voor Ennahda”, merkt de Frans-Nederlandse journalist Sylvain Ephimenco op (‘Trouw’, 02.11.11). Het geeft te denken. “Dan had die naïeve Charlie Hebdo beter moeten weten…”
