
Sinds de traditionele Vlaamse partijen het standpunt hebben verlaten dat een federale regering ook een meerderheid moet hebben langs Vlaamse kant, is de verkiezingsuitslag in Vlaanderen in grote mate irrelevant geworden voor de federale coalitievorming. Dat stelt de Leuvense politicoloog Bart Maddens vandaag in De Standaard.
Belgische democratie
Letterlijk: “Mathematisch is het bijna onmogelijk voor de Vlaamse kiezer om de huidige regering weg te stemmen. Die heeft vandaag 17 zetels op overschot. Als die drie Franstalige regeringspartijen samen hun huidige aantal zetels (50) behouden, dan kan het aantal zetels langs Vlaamse kant nog zakken van 43 naar 26, zonder dat de regering-Di Rupo in gevaar komt.” Een federale regering die slechts steunt op 30 procent van de Vlaamse kiezers, is met andere woorden perfect mogelijk.
V-meerderheid in zicht
Veel relevanter dan de federale verkiezingsuitslag in 2014 is volgens Maddens dan ook de vraag of het Vlaams Belang en de N-VA er dat jaar in zullen slagen om samen een absolute meerderheid te behalen in het Vlaams Parlement. De Leuvense politicoloog wijst erop dat zulks wel degelijk tot de mogelijkheden behoort. Volgens de jongste peiling zouden het Vlaams Belang en de N-VA samen immers 64 van de 124 zetels in het Vlaams Parlement binnenhalen, goed voor een absolute meerderheid.
Historische kans
De vraag is echter niet alleen of de kiezer zo’n V-meerderheid mogelijk maakt, maar ook wat betrokken partijen ermee zullen doen. Zo’n meerderheid zou volgens Maddens de Vlaamse soevereiniteit kunnen uitroepen en “daarmee het fait accompli creëren waarvoor Gerolf Annemans en Steven Utsi pleiten in hun boek De Ordelijke Opdeling van België.” Zoals hij eerder reeds deed, stelt de Leuvense politicoloog zich de vraag of de N-VA wel bereid zal zijn om deze stap te zetten wanneer het zover is. Een andere mogelijkheid is volgens Maddens dat de N-VA niet scheep gaat met het Vlaams Belang, maar ervoor kiest om in een coalitie met een traditionele partij het confederalisme in de feiten af te dwingen. De ervaring leert ons echter dat CD&V, SP.a en Open VLD allerminst gehaast zijn het federale niveau – waar hun partijgenoten mee de dienst uitmaken – zwaar onder druk te zetten. Herinnert u zich nog hoe de Vlaamse regering (CD&V, N-VA, SP.a) bij haar aantreden in 2009 aankondigde een ‘assertief beleid’ te zullen voeren? Bijna drie jaar later weten we waar dat voornemen is terechtgekomen. Op dezelfde plaats namelijk waar eerder de fameuze ‘vijf minuten politieke moed’ zijn beland: bij de mottenballen.
Durven kiezen
Hoe men het ook draait of keert: als de Vlaamse kiezer in 2014 een absolute V-meerderheid mogelijk maakt, zal de N-VA eindelijk moeten kiezen. Ofwel kiest ze voor Vlaanderen en werkt ze samen met het Vlaams Belang. Ofwel houdt ze vast aan het ‘cordon’ en daarmee meteen ook aan het Belgische status quo.