Forse winst voor de PVV en een zware klap voor het CDA. Dat zijn de belangrijkste uitschieters van de Provinciale Statenverkiezingen gisteren in Nederland. De christendemocraten vallen van 151 zetels in 2007 terug naar 86. Nieuwkomer Geert Wilders rijft in één klap 69 zetels binnen. Grootste partij wordt de liberale VVD van premier Mark Rutte. Zij krijgen 113 zetels. Al bij al een naschok van de parlementaire verkiezingen van vorig jaar dus.
Over naar links. Verlies is er voor de socialistische PvdA (108 zetels, 6 minder dan in 2007) en het linkse broertje SP, fikse winst voor D66 dat zich steeds meer profileert als dé stem tegen Wilders. Ook de ouderenpartij ’50Plus’ doet het uitstekend en sleept 8 zetels in de wacht.
Hoe een en ander zich vertaalt in de samenstelling van de Eerste Kamer is nog niet helemaal duidelijk. De Nederlandse Senaat wordt verkozen door de vertegenwoordigers in de Provinciale Staten. Voorlopig lijkt het er op dat de rechtse gedoogcoalitie van Rutte (VVD), Verhagen (CDA) en Wilders (PVV) op een zucht strandt van een meerderheid in de Eerste Kamer. Ze zouden uitkomen op 37 zetels (VVD 16, CDA 11 en PVV 10), maar voor een meerderheid hebben ze 38 zetels nodig. Maar de situatie kan nog kantelen en de teerlingen worden pas op 23 mei geworpen. Veel hangt nog af van onderlinge afspraken tussen de fracties en van de houding van regionale clubs zoals de Friese Nationale Partij.
De uitslag betekent mogelijk het einde van de politieke carrière van Job Cohen (PvdA). Wie de partij van de ene naar de andere nederlaag leidt, moet daar vroeg of laat zijn conclusies uit trekken. Ook binnen het CDA zal de slechte uitslag ongetwijfeld voor pijnscheuten en intern gerommel zorgen. De links-rechts-breuklijn die dwars door het Nederlandse electoraat loopt, verscheurt ook de christendemocraten. De overgrote meerderheid van CDA-kiezers en -leden is vóór samenwerking met Wilders, een luidruchtige minderheid van linkse dissidenten en oude krokodillen is tegen. Die verdeeldheid breekt de partij nu zuur op.
En dan is er natuurlijk nog Wilders zelf. Misschien had er voor de PVV wat meer ingezeten, maar slecht is het zeker niet. In Limburg, de thuisbasis van Wilders, wordt de Partij Voor de Vrijheid de grootste met 20,6 procent van de stemmen. De PVV wordt ook de grootste partij in zestien gemeenten, waaronder Venlo, de geboorteplaats van Wilders. Ook in het Brabantse Rucphen en de Zuid-Hollandse gemeenten Ridderkerk, Spijkenisse en Vlaardingen hijst de PVV zich naar de top.
“Nederland heeft de PVV opnieuw in het hart gesloten. Nederlanders hebben opnieuw gekozen voor minder immigratie, strengere straffen en fatsoenlijke zorg voor ouderen”, zei Wilders opgetogen in een reactie. “We zullen, dat beloof ik, Limburg teruggeven aan de Limburgers, Friesland teruggeven aan de Friezen en Nederland teruggeven aan de Nederlanders.” Het blijft boeiend en spannend, daar bij onze noorderburen.
