Nadat het Spaanse Hooggerechtshof Catalaanse politici de cel in wierp omdat ze een onafhankelijkheidsreferendum hadden georganiseerd, verklaarde een agent van de Spaanse geheime dienst (CNI) begin dit jaar dat de CNI op de hoogte was van de plannen voor de islamitische terreuraanslag enkele weken voor het referendum. De CNI zou de aanslag niet hebben verhinderd ‘om de aandacht af te leiden van de Catalaanse onafhankelijkheidskwestie’. Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) houdt zich nu volledig afzijdig over de kwestie, zo bleek uit diens antwoord op een parlementaire vraag van Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder die de kwestie in het Vlaams Parlement aankaartte. “Federaal, waar de N-VA in de oppositie zit, blaast ze hoog van de toren”, stelt Slagmulder, “maar in de Vlaamse regering, waar ze daadwerkelijk iets kan ondernemen, klinkt het helemaal anders.”
Enkele weken voorafgaand aan het Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum in 2017 vonden in Barcelona en Cambrils terreuraanslagen plaats. Daar kwamen zestien slachtoffers bij om het leven, waaronder een Vlaamse vrouw. In 2019 werden er reeds door de krant Público banden geopperd tussen de leidinggevende achter de aanslag, Abdelbaki Es Satty, en het CNI. De krant baseerde zich op inlichtingenbronnen, vertrouwelijke documenten en onderzoeksgegevens. Die toonden aan dat Es Satty als informant in contact stond met het CNI tot het moment van de aanslagen.
Begin dit jaar bevestigde een agent van de CNI en voormalig politiechef Jose Manuel Villarejo deze banden. Villarejo verklaarde onder ede voor het Spaanse hooggerechtshof dat het CNI van oordeel was dat een aanslag de aandacht van het Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum zou afleiden. Ondanks het steeds groter wordende bewijs over de verstrengeling tussen de Spaanse geheime dienst en Es Satty, weigert het Spaanse gerecht dit verder te onderzoeken. Ook de Spaanse regering houdt zich compleet afzijdig.
“De N-VA doet stoer waar ze in de oppositie zit, maar toont zijn ware besluiteloosheid waar ze in de regering zit”
Slagmulder stelde dinsdag dan ook een parlementaire vraag aan Jambon over de weigering van het Spaanse gerecht en de overheid om dit verder te onderzoeken. “De Vlaamse regering kan een belangrijke rol spelen in het opvoeren van de druk om actie te ondernemen”, stelt Slagmulder. “Er zou op het Europese niveau en andere internationale fora voor moeten worden gepleit om de waarheid voor de families van de slachtoffers naar boven te brengen. De Vlaamse regering is dat des te meer verschuldigd in het belang van de familie van het Vlaamse slachtoffer. Op zijn minst zou de Spaanse ambassadeur hierover moeten worden aangesproken.”
Minister-president Jambon stelde echter geen actie te zullen ondernemen en zei er “ook niet in tussen te komen of daar uitspraken over te doen”. Nochtans sprak de partij van Jambon op het federale niveau veel stoerdere taal. “De N-VA-fractie in de Kamer pleitte voor het aannemen van een proactievere houding en diende daartoe samen met het Vlaams Belang zelfs een motie in”, reageert Slagmulder. “In de Kamer werden moties ingediend door Ellen Samyn (Vlaams Belang) en Sander Loones (N-VA) waarin opgeroepen werd de Spaanse autoriteiten hierover aan te spreken. Op Vlaams niveau zwijgt de N-VA echter. Jammer en hypocriet.”
