Dringend nood aan screeningssysteem voor academici uit risicolanden
Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder roept de regering op om dringend een Vlaams screeningssysteem voor academici uit risicolanden in te voeren, naar Deens voorbeeld. "De dreiging vanuit landen zoals China, Rusland en Iran vereist verhoogde waakzaamheid. Een goed functionerend screeningssysteem belemmert geen legitieme internationale samenwerking, maar is een noodzakelijke waarborg voor onze strategische autonomie in een steeds complexere geopolitieke context", verklaarde Slagmulder in Nikkei Asia, een toonaangevend Japans zakelijk nieuwsmedium van dezelfde uitgever als de Financial Times.
Slagmulder heeft dit thema eerder al op de politieke agenda geplaatst door minister-president Matthias Diependaele (N-VA) hierover te ondervragen in de commissie Buitenlands Beleid. Ook in een recente analyse van de geopolitieke nieuwsbrief van dr. Cristina Vanberghen – een experte in internationale betrekkingen en veiligheidsbeleid – werd Slagmulders inzet voor Vlaamse academische veiligheidsscreening aangehaald. Tot op heden blijft concrete actie in Vlaanderen echter uit. Terwijl Denemarken en Nederland actief stappen ondernemen om hun academische instellingen te beschermen tegen spionage en kennisdiefstal, blijft Vlaanderen hopeloos achter. Denemarken heeft recent een systeem opgezet waarbij academici uit China, Iran en Rusland worden gescreend. De Deense Aarhus Universiteit heeft op basis van deze richtlijnen zelfs al 13 van de 135 gescreende kandidaten afgewezen.
“Onze strategische autonomie mag niet ondergeschikt worden aan naïeve internationaliseringsdrang”
"Onze universiteiten bezitten strategische kennis waar we uiterst voorzichtig mee moeten omspringen”, zegt Slagmulder. “We hebben dringend behoefte aan een centraal kennisveiligheidsloket dat instellingen ondersteunt bij het screenen van potentieel risicovolle buitenlandse wetenschappers en onderzoekers. Nederland overweegt eveneens een vergelijkbaar screeningssysteem. Zo heeft het Nederlandse Ministerie van Onderwijs in april een wet voorgesteld voor onderzoekers en studenten die met gevoelige informatie werken. Jaarlijks zouden tot 8.000 personen gescreend worden in strategische onderzoeksgebieden, zoals kunstmatige intelligentie en kwantumcomputing.”
Slagmulder benadrukt dat het screeningssysteem bedoeld is om legitieme samenwerking te beschermen, terwijl het de risico's beperkt van ongewenste kennisoverdracht aan landen die deze kennis tegen onze eigen belangen kunnen gebruiken. “Een nationaal kennisveiligheidsloket is essentieel om informatie te verzamelen en te delen tussen overheid en kennisinstellingen. Het Vlaams Belang roept de regering op om, net als in Denemarken en Nederland, dringend werk te maken van een screeningssysteem. Onze strategische autonomie mag niet ondergeschikt worden aan naïeve internationaliseringsdrang”, besluit het parlementslid.
