[INTERVIEW] “Misschien is er wat externe druk om N-VA en Vlaams Belang tot een Vlaams front te bewegen”

Prettig u te ontmoeten, meester Niemegeers. Op Twitter bent u al enige poos een bekende en partijonafhankelijke opiniemaker en wie Doorbraak af en toe leest, kent u allicht evenzeer innig. Wil u echter voor de andere lezers u toch nog even kort voorstellen?

Wel, ik ben advocaat van beroep, maar als ik enige bekendheid heb, zal dat dan vooral zijn van mijn vroegere optredens op ActuaTV. Daar gaf ik fiscale commentaar, maar ook kritische analyses over de federale regering, de Vlaamse Regering enzoverder. Samengevat: ik verdedig de hardwerkende Vlaming tegen de grijpgrage overheid en vecht voor de gewone burger. De rode draad daarbij is ageren tegen verkleutering, voor vrij burgerschap. En inderdaad, heden ten dage ben ik ook wel op Twitter actief (@WNiemegeers, red.). Ook daar kant ik mij als vrije en mondige burger tegen de pensée unique die het debat versmoort; het politiek correct denken. Daar verzet ik mij tegen met hand en tand, en met mijn eigen stem.

U startte vorig jaar een nieuw initiatief: het Vlaamse Forum voor Democratie (VFvD). Leg dat eens uit?

Na enige tijd actief te zijn geweest op Twitter werd voor ons duidelijk dat - hoewel nuttig - louter opinies delen te weinig impact realiseert. Daarom hebben wij – enkele medestanders en ik – VFvD opgericht, een concrete, tastbare organisatie, gecentreerd rond de principes die ik eerder wat kernachtig schetste.

Maar wat is VFvD dan exact? Want in tegenstelling tot medestichter professor Boudewijn Bouckaert zei u in Doorbraak vorig jaar dat het wel degelijk gaat om een politieke partij, die in ’24 naar de kiezer wil trekken. Klopt dat?

Laat me eerst en vooral formeel zijn: Boudewijn is een medestander, niet echt een mede-oprichter. Ik ken hem ook van Nova Civitas en Libera! En het klopt dat vanuit die kringen inspiratie kwam. Maar VFvD is toch vooral gegroeid in onze geesten na de ontgoocheling in het mislukken van de gesprekken tussen Hendrik Vuye en Jean-Marie Dedecker, om tot een gezamenlijk politiek project twee jaar geleden.

Maar voor de duidelijkheid: we beginnen waar we beginnen, en dat is met een denktank. Daar zijn we voorlopig tevreden mee: met een denktank kan je nieuwe ideeën kweken, hiaten in het beleid duiden, met deskundigen in het debat gaan, enzoverder. Als de bestaande politieke partijen de voorgestelde oplossingen zouden negeren of niet grondig zouden onderzoeken, dan zal de drijfveer om het partijpolitiek strijdtoneel te betreden natuurlijk toenemen. Maar dan blijft de denktank nog altijd bestaan.

Maar is er wel nog ruimte voor een andere partij op rechts naast - of tussen - N-VA en Vlaams Belang?

Dat valt te bekijken op het moment zelf (rond 2024, red.), maar ik denk dat je de vraag ietwat verkeerd stelt of tenminste de verkeerde partijen vermeldt. Kijk naar Open Vld die nu al aan het imploderen is, daar lijkt ons nog speelruimte te zitten. De rechtsliberale kiezers, die allicht met voorzitter Egbert Lachaert aanvankelijk tevreden waren, zullen snel teleurgesteld worden als ze zien dat met Open Vld helemaal geen rechtsliberaal beleid te voeren valt.

Maar we zien N-VA en Vlaams Belang dus helemaal niet als tegenstander, integendeel, we willen ze samenbrengen. Zelfs met onze loutere denktankpositie willen we die politieke rol spelen: dat betekent het cordon bestrijden en N-VA en Vlaams Belang laten samenwerken. Wij willen in feite dus een liaisonrol spelen, een verbindstuk. En veel kiezers – en dat wijst onderzoek ook uit – zitten te wachten op zo’n Forza Flandria. Misschien is er wat externe druk van ons nodig om die twee tot een Vlaams front te bewegen (glimlacht).

U bent ook politiek-filosofisch fel gekant tegen het cordon sanitaire. U startte er zelfs een petitie tegen en uw Forum noemt het cordon een “partijkartel”, wat “al sinds decennia door de traditionele partijen wordt gehandhaafd, waarmee ze een gemakkelijk instrument hebben gevonden om de normale werking van de democratie buiten spel te zetten”. 

Jazeker. Het cordon ís simpelweg ondemocratisch en wij zijn voor democratie. Dat staat ook heel duidelijk in onze naam, he. Het partijkartel sluit met het cordon een groot deel van de kiezer uit waardoor de systeempartijen een abonnement nemen op de macht, niet geheel ongelijkaardig aan bedrijven die prijzenkartels afspreken en zo de vrije marktwerking verstoren. Prijzenkartels worden bestraft in dit land, maar kartels die de democratie ondermijnen worden aangemoedigd. Dat is toch niets anders dan een permanente aanval op een normale en faire werking van onze democratie.

Het cordon ís simpelweg ondemocratisch.

Het Vlaams Forum voor Democratie neemt voorlopig dus een denktankrol op. Laat me dan even toe om enkele van jullie denkpunten te behandelen. Vlaanderen/België moet het met een slankere overheid gaan doen? Jullie plaatsen zich eerder klassiek liberaal in het debat?

Volgens mij mag je dat zo uitdrukken. Wij zijn voor een slanke overheid, geen overheid die zich bezighoudt met alles te reguleren. Vandaag hebben we een moddervette overheid met een navenante fiscaliteit. Voor elke activiteit die kapot gereguleerd wordt, is er een activiteit die kapot belast wordt. We moeten ernstig knippen in de uitgaven en de fiscale druk verlagen en vereenvoudigen, zo moeten we ruimte en zuurstof geven aan werkgevers en werknemers.

Versta ons echter niet verkeerd. Te vaak worden zo’n pleidooien begrepen als een aanval op de Sociale Zekerheid (SZ). Wij willen evenwel niet direct in de SZ en de pensioenen gaan knippen. Men vergeet zo wel al eens snel dat er veel van de publieke budgetten in de vorm van subsidies naar bedrijven gaan. De omvang van die budgetten gaat al snel over 12 - 13 miljard. Let wel, pakweg de NMBS, de VRT... zitten daar ook bij. Maar die toelages verstoren de normale werking van zowel de markt als de macht (de politiek, red.). Met die subsidies te knippen zou je een conform aandeel in de vennootschapsbelasting (dat tegen de 20 miljard bedraagt, red.) kunnen knippen. Zo maak je zuurstof terwijl je in feite niemand pijn doet en je heel wat vereenvoudigt, en dus ook op dat vlak bespaart.

Maar finaal en veel belangrijker, moeten we een debat voeren rond kerntaken en input/output en in dat opzicht is het evident dat de overheid veel meer doet dan die kerntaken en veel verknoeit qua output. Als je het vergelijkt met Luxemburg (de ratio tussen de belastingen aldaar en de kwaliteit van publieke diensten, red.), merk je dat België 1/3de van haar fiscale inkomsten verspilt. En dan heb ik het nog niet gehad over de transfers naar Wallonië - we moeten dat landsdeel finaal ook uit het economisch dal trekken.

Daar raakt u een belangrijk thema aan: wat u wil, kan allicht enkel in een Vlaamse autonome context?

Vlaamse onafhankelijkheid bedoel je? Welja, als je naar de huidige politieke impasse kijkt, kan je niet anders dan vaststellen dat België uitgeleefd is. Dit land is op. Men kan na 600+ dagen geen regering samen vormen, we kunnen niet meer samenleven. Dan kan je inderdaad zeggen: we starten de Vlaamse onafhankelijkheid op. Dat kan bijvoorbeeld door een unilaterale verklaring op basis van een parlementaire meerderheid in het Vlaams Parlement. Daar moet je natuurlijk eerst wel die meerderheid voor hebben.

Maar willen we dat in feite wel? Een nieuwe Europese staat wordt op EU-niveau gegarandeerd gefnuikt en op alle vlakken tegengewerkt. Kijk maar naar hoe het Catalonië verliep. Men zou er misschien op een alternatieve naar kunnen kijken. Als we de splitsing van 1830 (van 1815 tot 1830 bestond het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden wat ongeveer overeenkomt met het hedendaagse Benelux, red.) terug te draaien. De EU zou niet op dezelfde manier een eenmaking tegenwerken dan een splitsing.

Als je naar de huidige politieke impasse kijkt, kan je niet anders dan vaststellen dat België uitgeleefd is.

Dan heb je natuurlijk niet alleen een meerderheid nodig in Vlaanderen, maar ook in Wallonië. En in Luxemburg én Nederland. Is die EU bovendien wel een vriend die we willen houden? Het lijkt er vandaag op dat die organisatie zich overal bezighoudt met soevereiniteit te beperken...

De EU evolueert inderdaad niet langer naar een interne markt, maar meer en meer naar een supranationale superstaat. Een staat met eigen belastingen, met een eigen leger... Dat was nochtans nooit de bedoeling. In de huidige constellatie worden de lidstaten geminimaliseerd terwijl hun soevereiniteit wordt uitgehold. Daar moeten we ons resoluut tegen verzetten.

Anderzijds is het ironisch, want deze expansionistische EU-activiteiten, hun wil om hun invloed te maximaliseren boven en ten koste van de lidstaten, draagt net bij aan onze eigen wil tot Vlaamse onafhankelijkheid.

Een van de andere thema’s die u met het Forum aanpakt, is energie. Specifiek pleit u voor kernenergie. Terwijl bijna gans de wereld er vanaf wil, wil u meer kernenergie produceren?

Welja. De klimaatopwarming, zo maakt men ons wijs, heeft te maken met CO2-uitstoot. Maar de enige energie-opwekking zonder CO2-uistoot die bestaat, wil men dumpen. Hoe onlogisch is dat? Men verkijkt zich daarbij op een aantal angstgevoelens. Men vergelijkt kerncentrales te veel met kernbommen, terwijl kerncentrales perfect veilig kunnen zijn.

De nieuwste nucleaire centrales zijn zo heel veilig en kernafval hoeft zelfs geen probleem meer te zijn. Het afval van oudere centrales als Doel kan immers gebruikt worden als brandstof voor de centrales van de nieuwe generaties. En dat allemaal zonder koolstofdioxide de lucht in te pompen.

U ziet er ook een hefboom in voor soevereiniteit/autonomie ten aanzien van Rusland, het Midden-Oosten… 

Klopt. Met een eigen kernenergiecapaciteit kunnen we komen tot een energetische onafhankelijkheid. We kunnen zelfbedruipend worden als we meer kerncentrales bouwen. Dat betekent: geen kernenergie meer uit Frankrijk, maar ook geen gas uit Rusland en geen olie uit Arabië. Dat is niet alleen goed voor onze economie, maar ook voor onze politieke autonomie ten aanzien van die machtige blokken.

Wordt het echter geen dure aangelegenheid? De Belgische overheid heeft decennia nagelaten om nieuwe centrales te bouwen en de oude kerncentrales zijn bijna afgeschreven. Onze capaciteit nucleair vervangen zal ons vele miljarden kosten.

Laat me eerst een misverstand de wereld uit helpen. De huidige centrales zijn helemaal niet afgeschreven. De scheurtjes in de kerncentrales waar men constant over spreekt, die bestaan uit luchtbellen die je van nature krijgt wanneer je werkt met kernreactoren. Dat is inherent aan het werken van een reactorvat, maar men blaast dat op tot een veiligheidsprobleem. Dat klopt niet. In geen geval kan dat leiden tot een ‘meltdown’. Maar sterker nog: Gezien de gigantische hoeveelheden aan bruinkool – waar altijd heel kleine hoeveelheden van radioactief materiaal in zit - die men nu in Duitsland opstookt omdat men af wou van kernenergie – komt er meer radioactief materiaal in de lucht dan met het gebruik kerncentrales – waar er nul uranium door in de lucht komt. Daar spreekt niemand over. En omdat kernenergie zodanig goedkoop is, zou je zelfs CO2 uit de lucht kunnen halen en een hernieuwbare brandstof kunnen aanmaken. Die technologie bestaat.

Wat de vele miljarden betreft: Als je investeert in iets wat andere uitgaven beperkt, dan heb je onmiddellijk budget om uw investering af te betalen. In een kernenergiepark investeren is dus een investering van een goeie huisvader. Infrastructuur brengt altijd op. En ja, er is veel tijd verloren, maar beter laat dan nooit. Bovendien kosten centrales nu zo veel omdat er viervoudige veiligheidssystemen nodig zijn. Een enkelvoudig veiligheidssysteem is perfect voldoende. Met gesmolten zoutreactoren bijvoorbeeld heb je immers geen ontploffingsgevaar. Anderzijds kan je met kleinere, mobiele kernreactoren werken zoals men doet in Canada. Die passen in een container en zijn goedkoop. Met onze ‘know how’ zouden we die zelfs aan de lopende band kunnen maken, een kenniseconomie rond maken en de reactoren uitvoeren – naar bijvoorbeeld Afrika. Uit die centrales komt 10 megawatt uit en ze gaan 20 jaar mee. We zouden met deze economie gans de wereld van energie kunnen voorzien en er zelfs nog geld aan verdienen ook.

Ik had het graag ook nog gehad over de coronacrisis. U was allicht de eerste om het ontslag te eisen van volkgezondheidsminister Maggie De Block (Open Vld) - reeds op 8 maart, nog voor de lockdown. Waarom?

Wel, ik was onder de indruk gekomen van de feiten in het buitenland, bijvoorbeeld in China. Dat de situatie heel ernstig was, was al in januari en februari duidelijk geworden. We zagen daar mensen omvervallen aan bushaltes, we zagen mensen in pakken straten ontsmetten. Het was dus bijzonder opmerkelijk dat dat allemaal kon, terwijl er hier gewoon niks gebeurde. Dat kan niets anders zijn dan schuldige nalatigheid: Men heeft dan ook nog eens al onze burgers laten reizen naar Italië terwijl men beter moest weten. En als de terugkeerders dan nog eens niet getest of in quarantaine werden gezet was het een zekerheid: dit is schuldig verzuim.

Men heeft de opportuniteit gemist om de pandemie in te dijken. Wie daar verantwoordelijk voor is, moet aftreden. Klaar.

U vond de Belgische overheid te laks in maart. Is ze nu nog laks? Of gaan de regels stilletjesaan te ver?

Ik denk inderdaad dat waar de overheid in maart te laks was, ze zich nu overstrekt. Men test nu véél meer – met ongeveer zo'n 20.000 testen die per dag worden uitgevoerd, maar we zien niet in dezelfde verhouding meer besmettingen dan in maart. Dat moet je in verhouding nemen als je praat over besmettingen. De ziekenhuisopnames, zo zien we, zijn inderdaad ook gestegen, maar exploderen bijlange nog niet zoals in maart, al begrijp ik dat virale infecties exponentieel werken.

Dus ik denk dat er wel wat ‘overshooting’ is, zoals met de avondklok in Antwerpen waar je zelf ‘s nachts op je domicilie moest zijn, wat niet grondwettelijk was. Men heeft dat dan uiteindelijk aangepast na kritiek. Volgens mij mag het inderdaad niet de bedoeling zijn om onvoorzichtig te zijn of te worden, maar maatregelen moeten ook doordacht zijn. De algemene mondmaskerplicht in gehele provincies daarentegen kan volgens mij wel een goeie maatregel zijn, maar er zijn absurditeiten: Een fietser die naar zijn werk gaat bijvoorbeeld, die maakt een verplaatsing en moet dus een masker dragen. Maar een wielertoerist daarentegen moet dan weer geen masker dragen. Zo’n zaken begrijpen burgers niet. Ik ook niet.

Wel, heel hartelijk bedankt voor uw tijd, meester Niemegeers. Hebt u nog een laatste opmerking/stuk advies voor onze lezers?

Ik wil jullie alleszins bedanken voor deze opportuniteit om - als ‘externe denktank’ die zich inzet tegen het cordon - onze posities duidelijk te maken. Verder hoop ik ten gronde dat we allen samen kunnen werken aan de afbraak van het cordon en het herstel van een vrije democratie.