Vlaams Belang dient voorstel in tot afschaffing van de pandemiewet
Morgen, 14 augustus, is het exact vier jaar geleden dat de wet betreffende de maatregelen van bestuurlijke politie tijdens een epidemische noodsituatie – beter bekend als de pandemiewet – in werking trad. “Die pandemiewet heeft uitzonderingsmaatregelen genormaliseerd die indruisen tegen de fundamenten van een vrije samenleving,” stelt Vlaams Belang-fractievoorzitter Barbara Pas. Ze dient nu in de Kamer een wetsvoorstel in om de pandemiewet definitief af te schaffen.
De pandemiewet had als officieel doel een juridisch kader te scheppen waarin de overheid gepaste maatregelen kon nemen tijdens een epidemische noodsituatie, zoals de COVID-19-pandemie. “In de praktijk kwam het echter neer op een ernstige inperking van fundamentele vrijheden,” aldus Pas. “Verplichte quarantaine, reisbeperkingen en het sluiten van handelszaken zijn geen futiele ingrepen. Ze raken rechtstreeks aan grondrechten zoals bewegingsvrijheid, vrijheid van vereniging, privacy en eigendomsrechten.”
Het recht op persoonlijke bewegingsvrijheid is een fundamenteel mensenrecht, gewaarborgd in onder meer artikel 2 van het Vierde Protocol bij het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), evenals in artikel 12 van de Grondwet. Toch namen de coronamaatregelen verschillende vormen aan die dit recht rechtstreeks of indirect beperkten: verboden op zogenaamd ‘niet-essentiële’ verplaatsingen, reisverboden, avondklokken, en een algemene verplichting om thuis te blijven.
“Vrijheden zijn geen gunst van de staat, maar de grondslag van een democratische samenleving”
De pandemiewet creëert een wettelijk kader waarin dergelijke ingrijpende beperkingen als normale beleidsopties worden voorgesteld. “Dat leidt tot een sluipende normalisering van de uitzonderingstoestand,” waarschuwt Pas, “waarbij grondrechten geen vanzelfsprekend uitgangspunt meer zijn, maar een voorwaardelijk goed, dat naar goeddunken van de overheid kan worden opgeschort.”
Zelfs wie de toepassing van de wet tijdens de coronacrisis als gerechtvaardigd beschouwde, moet volgens Pas erkennen dat het risico blijft bestaan dat toekomstige regeringen – onder druk van publieke opinie of economische motieven – het instrumentarium van de pandemiewet zullen inzetten in minder ernstige omstandigheden. “Macht die eenmaal is verleend, wordt vroeg of laat ook gebruikt,” stelt ze.
Voor het Vlaams Belang is en blijft de pandemiewet een democratische en rechtsstatelijke misstap. “Bovendien is de wet tot op heden slechts geschorst, niet afgeschaft,” merkt Pas op.
Daarom dient Vlaams Belang, op de symbolische vierde verjaardag van de inwerkingtreding, een voorstel in tot volledige opheffing van de pandemiewet. “Vrijheden zijn geen gunst van de staat, maar de grondslag van een democratische samenleving,” besluit Pas. “De pandemiewet moet verdwijnen om die fundamentele waarheid opnieuw centraal te stellen.”
